Niamh Ní Léidí : Feidireachtaí sa gColáiste
Nuair a bhí mé sa chéad bhliain in UCC ní raibh sé ar eolas agam go raibh cumann ann a dhéanann drámaí as Gaeilge. D’iarr mo chara orm dul go dráma deireadh na bliana agus bhí mé an-fiosrach mar gheall ar. Chuas ann léí agus bhí mé cinnte go raibh mé chun a bheith páirteach sa dráma a dhéanfaí agus mé sa dara bliain.
Anuairdh bhí mé sa dara bliain agus glac mé páirt i dhá drámaí leis an gCumann Dramaíochta sular tháinig covid-19. Bhí an craic ‘mighty’ mar a déarfa! Bhí páirt Móna agam sa dráma ‘Tráthnóna le Móna’ (agus cé nach raibh an phríomhpháirt agam, bhí mé bródúil go bhfuair mé an páirt atá luaite sa teideal!) agus sa dráma ‘Faoi Dheireadh Thiar Thall’ bhí páirt Sally agam. Bhain mé an-taitneamh as a bheith páirteach; táim beagnach ag caoineadh ag smaoineamh faoi agus bhraith go mór uaim a bheith suas ar an stáitse ós comhair lucht féachana.
Ach anois, mar is eol do cách, tá cuma difriúl ar fad ar an scéal agus táimid go léir i ngéibheann sa bhaile i láthair na huaire. Is dócha go bhfuilim ag scríobh an ailt seo ionas go mbeimid in ann féac ar ais agus cuimhnigh ar an am sin, agus gach rud ag tarlú ar líne. Go dtí seo i mbliana, rinne an Cumann Dramaíochta cupla rudaí difriúla. Bhí orainn a bheith cruthaíocht agus déan suas le rudaí le deánamh ar líne, mar a chaith gach cumann déanamh. Mar sin, rinneamar Comórtas Feistis, ‘Oíche Scanriúl’ (saghas) i gcomhair Oíche Samhna, agus Drama ar an Raidió! Anuas ar sin, táimid ag cruthú dráma virtual fé láthair, darbh ainm ‘Rún Idir Tiúr’ a mbeadh á taifeadadh againn ar Zoom. Tá lúcháir orainn cé nach mbeimid in ann a bheith ar an stáitse i mbliana. In ainneoin na cúinsí, táímid fós ag déanamh ár ndícheall le gach rud drámatúil!
Íseult Ní Fhoighil: Feidireachtaí Náisunta: Rubaí (2013)
Chaith mé go leor go mo chuid ama le linn an chéad dianghlasái lag féachaint siar ar an spraoi a bhí agam in sa saol roimh an víreas, mar a rinne go leor againn. Rinne mé machnamhar na scannáin is fear liom agus breathnaigh mé othru arís. Is na ‘classics’ a bhí i gceist ar nós High School Musical, Love Actually agus Camp Rock ar ndóigh. Ní raibh móran scannáin Gaelige i m’intinn ach shocraigh me breathnú ar an gearrscannán Rubaí oíche amháin tar éis dhom ríocht amach as cláranna molta ag Netlfix.
Ní raibh Rubaí feicthe agam ar feadh blianta, fiú go raibh mo dheirfiúr í fhéin ina réalt ann. Is beag nach ndearna mé dearmad ar an sár-jab a bhí deanta ag Louise Ní Fhiannachta is í ag stiúradh an scannan álainn a bhrisfeadh croí aon duine. Cé go mbíonn an scannán ag déileáil le teamaí trom cosúil le bás agus reiligiún, éirenn leis scéalaíocht dóchasac agus simiúil a choinneáil. Léiríonn sé seo an talún atá ag baint le scríbhneoireacht Antoin Beag Ó Colla.
Cé go bhfuil mé claonta, déanann an príomh aisteoir, Doireann Ní Fhoighil mar Rubaí, job den chéad scoth ag léiriú dearcadh cailín óg is í ag dul tríd brisedh croí. Bíonn sí ag iarradh ciall a dheanmh as an saol le linn an scanann. Is carictear ceanndána í gan imní urith roimh a mathair(Brídín Nic Dhonncha) , an múinteoir (Dara Devaney) nó an sagart (Donncha Crowley). Is iad na carictear seo a chuireann leis an scéal in oiread leis an tuiscint a léireann said i ngach radharc.
Is an creideamh ládir atá ag Rubaí inti féin seachas an Caitliceachas atá simiúil. Tá meascán greann, brón chomh maith leis an deireadh croíúil a chuireann leis an oiread. Mollaím dhaoibh tissue a bheith le bhur dtaobh má shocraíonn sibh breathnú air le linn on triú dianghlasáil… nó cibé ceann atá amach romhainn.
